Sensitieve debatten binnen een safe space
Studenten stellen onder supervisie van een docent vast welke randvoorwaarden belangrijk zijn om op een veilige manier over gevoelige onderwerpen te kunnen debatteren. Vervolgens kiezen studenten uit een verschillende casussen één of enkele die in de werkgroep worden besproken. Daarbij volgen zij een vooraf bepaalde procedure en reflecteren zij aan het slot van het debat op de toepassing van de regels en de uitvoering van het debat. Eén van de studenten wordt aangewezen als moderator.
Dit artikel is een voorbeeld van een good practice uit het hoofdartikel Ethiek is de basis.
On-campus
De groep onderschrijft expliciet de principes van de safe space en wijst een eigen moderator aan die het debat zal leiden. In een aantal vooraf gegeven rondes worden standpunten en argumenten gewisseld, waarna aan het slot reflectie op de uitvoer van het debat zelf volgt.
Manual
Set up klaslokaal
De groep onderschrijft expliciet de principes van de safe space en wijst een eigen moderator aan die het debat zal leiden. In een aantal vooraf gegeven rondes worden standpunten en argumenten uitgewisseld, waarna aan het slot reflectie op de uitvoer van het debat zelf volgt.
Groep samenstelling
Studenten nemen als individu deel aan de discussie op basis van hun individuele overtuigingen.
Benodigdheden
- Powerpoint Slides
- Casussen
Stap 1. Voorbereiding- voorafgaand aan WG +/- 15 min
De docent bereidt enkele casussen voor die in de werkgroep kunnen worden besproken. Het gaat hierbij om zogeheten sensitieve onderwerpen, zoals bijvoorbeeld ‘het cancellen van ‘foute meningen’, ‘het gebruik van gender pronouns’, enzovoorts.
De casussen geven idealiter standpunten uit het pro en contrakamp weer. De casus kan een kort filmpje bevatten of een korte tekst die door de student ter plekke kan bekijken en/of lezen.
Een casus bevat een probleem en een oplossing (bijv.: in universitair onderwijs zou het gebruik van genderpronouns diversers moeten zijn om een meer inclusieve leeromgeving te bereiken).
Stap 2. Inrichten van een Safe Space- tijdens WG +/- 10 min
Het inrichten van een safe space. Belangrijk uitgangspunt is dat docent en student op gelijke voet staan, en dat iedere student ten minste een keer iets inbrengt in de discussie. Spreek af dat de moderator en alle aanwezigen mogen ingrijpen als de regels van de safe space niet worden gerespecteerd. Bespreek met elkaar hoe je kunt ingrijpen op een manier waarop de veiligheid niet in het geding komt.
Stap 3. Casus kiezen - tijdens WG +/- 10 min
- Het kort doorspreken en uitkiezen van een casus (of enkele casussen).
- Iedere casus wordt kort geïntroduceerd. Studenten maken een keuze uit de gepresenteerde opties en leveren een anoniem ‘stembriefje’ in bij de docent. Studenten hebben het recht een onderwerp te vetoën indien dit onderwerp te persoonlijk is om een andere reden onbespreekbaar is (niet: wanneer hen het onderwerp niet aanstaat – de veto-maatregel is om het klimaat in de groep veilig te houden).
- De docent stelt op basis van de uitgebrachte stemmen vast welke casus wordt uitgediept.
- Achtergrondmateriaal (zie stap 1) wordt uitgedeeld aan de studenten, en een moderator (student) wordt aangewezen. De docent treedt hierna op de achtergrond.
Stap 4. Eigen standpunt innemen - tijdens WG +/- 10 min
Opbrengst van deze stap: iedere student formuleert een eigen standpunt binnen de casus.
Individueel
4a. Iedere student onderzoekt de volgende vragen op basis van de aangedragen casus:
- Hoe wordt er tegen het gepresenteerde probleem aangekeken?
- Welk probleem wordt er met de voorgestelde oplossing opgelost en is dit – naar het perspectief van de student – een goed idee?
- Waarom zou het een taak van de wetenschap zijn om zich met maaatschappelijke debatten bezit te houden?
4b. Iedere student weegt de genoemde feiten en perspectieven in de casus om vervolgens een eigen standpunt te formuleren.
Stap 5. Het gesprek- tijdens WG +/- 40 min
Plenair
Studenten spreken zich uit over de casus in een aantal rondes. In iedere ronde komt een andere groep studenten aan het woord.
Ronde 1:
Een aantal studenten presenteert hun standpunten. Deze ronde heeft tot doel de diversiteit aan standpunten te inventariseren. Alle studenten onthouden zich van commentaar op elkaar.
Ronde 2:
Een (ander) aantal studenten presenteert hun reactie (met hun eigen geformuleerde standpunt uit stap 4 in het achterhoofd). Deze ronde heeft tot doel om de al gepresenteerde standpunten kritisch te onderzoeken.
Op basis van ronde 1 en 2 worden argumenten voor en tegen uitgewisseld. Het gaat in hierbij niet om meningen. De moderator bewaakt gedurende het gesprek het debat, zorgt ervoor dat iedereen ten minste een keer aan het woord komt, en heeft ook de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het debat ‘veilig’ blijft.
Ronde 3:
Een (ander) aantal studenten geeft aan of zij op basis van het horen van de standpunten en de reacties in ronde 1 en 2 van mening zijn veranderd of niet, en waarom wel of niet.
Stap 6. Reflectie- tijdens WG: +/- 15 min
Reflectie op het gesprek. Hoe verliep het gesprek? Lukte het om de safe space te bewaren? Wat werkte er goed, minder goed en waarom? Kan of zou deze werkvorm moeten worden doorgetrokken naar andere werkgroepen en cursussen?
Source
Powerpoint bij werkgroep
Casussen
You are free to share and adapt, if you give appropriate credit and use it non-commercially. More on Creative Commons