Initiatieven van studentbetrokkenheid aan de Universiteit Utrecht
Betrek jij je studenten al bij het ontwikkelen, evalueren of uitvoering van het onderwijs? Onderwijs is geen eenrichtingsverkeer, maar een interactie tussen student, docent en de universiteit. Voor een optimale onderwijssituatie betrek je het studentperspectief bij verschillende facetten van het onderwijs, zoals ontwikkeling, uitvoering, innovatie, beleid en evaluatie van het onderwijs. De studenten kunnen hierin meerdere rollen bekleden, zoals de rol van de consument of juist een co-producent (denk aan partner/adviseur, afgevaardigde, onderzoeker, of change-agent, ofwel ontwikkelaar).

Figuur 1. Studentbetrokkenheid weergegeven op een ‘participatieladder’ van Bovill & Bulley (2011).
Naast de verschillende rollen die een student kan bekleden, kan je de studenten ook in een verschillende mate betrekken bij het onderwijs. Dit is inzichtelijk gemaakt in de participatieladder (zie Figuur 1). Hoe hoger een activiteit schaalt op de participatieladder, hoe meer actieve participatie van de studenten binnen een vak of cursus.
Binnen de Universiteit Utrecht zijn er verscheidene initiatieven te vinden van opleidingen of faculteiten waar studenten worden betrokken bij het onderwijs, op verschillende niveaus van de participatieladder. Deze voorbeelden staan hieronder weergegeven. Heb je interesse in een initiatief, of wil je er meer over weten? Neem dan vooral contact op met de contactpersoon van dat initiatief, of stuur een berichtje naar cat@uu.nl. Wie weet kan jij ook wel een mooi initatief opzetten in jouw opleiding of faculteit!
Wat zijn de medezeggenschapscoördinatoren (MeCo’s)?
De faculteit Sociale Wetenschappen heeft twee medezeggenschapscoördinatoren (MeCo’s) in dienst. Zij zijn verantwoordelijk voor het coördineren van de medezeggenschapsstructuur binnen de faculteit. De MeCo’s zijn studentassistenten die contact hebben met inspraakstudenten (Opleidingscommissie-leden, MT-leden, FR-leden), medewerkers van de faculteit, studieverenigingen en andere betrokkenen. Zo zorgen ze ervoor dat de verschillende betrokkenen (studenten, opleidingen, studieverenigingen, faculteit) met elkaar in contact blijven. De MeCo’s zitten samen met de assessor en de beleidsmedewerker onderwijs met het dossier Medezeggenschap in een werkgroep waarbij er gekeken wordt naar hoe de medezeggenschap binnen de faculteit verbeterd kan worden. Daarnaast zorgen ze voor een community binnen de medezeggenschap en werven ze de studenten voor de medezeggenschapsorganen, regelen ze trainingen en organiseren ze activiteiten en bijeenkomsten.
Toepassing en belangrijkste principes
De invulling van het werk van de MeCo’s kan worden aangepast aan de behoeftes van elke faculteit. Belangrijk is dat de MeCo’s goed contact hebben met de assessor, de opleidingen en de beleidsmedewerkers. Daarnaast hebben de MeCo’s hun eigen kantoorruimte: de inspraakkamer, die ze delen met de assessor. Op die manier blijven de lijntjes tussen de Inspraak en het Faculteitsbestuur kort. Ook kunnen medezeggenschapsstudenten makkelijk langslopen met vragen over de inspraak en kunnen de MeCo’s hier hun promotiematerialen opslaan.
Meer info: Inspraak FSW | Medezeggenschapscoördinatoren
Of neem contact op met: Jacqueline van Lier MA – Universiteit Utrecht
Wat is Plug & Play?
Plug & Play is een jaarlijks terugkerend evenement binnen de opleiding Sociologie om de binding tussen studenten en docenten te versterken en om samen te discussiëren over inhoudelijke onderwerpen. Het initiatief is in eerste instantie ontstaan naar aanleiding van de uitkomsten van de Nationale Studenten Enquête (NSE). Na een eerste succesvolle editie wordt het inmiddels al een aantal jaar op rij georganiseerd.
Het evenement bestaat uit twee delen:
Plug: Het evaluatieve gedeelte, waarin docenten en studenten samenkomen om thema’s en onderwerpen te bespreken die relevant zijn voor de opleiding. Onderwerpen worden bepaald door het Managementteam (MT); vaak op basis van de NSE-resultaten, evaluaties vanuit de Opleidingscommissie en panelgesprekken die de studenten hebben gehouden. Tijdens het evenement worden deelnemers in kleine groepen verdeeld (studenten en docenten gemixt) om onderwerpen te bespreken en noteren ze hun ideeën en verbeterpunten op flipovers. Dit zorgt ervoor dat alle aanwezige stemmen worden gehoord. Er wordt na afloop concreet verslag gedeeld.
Play: Een ontspannend onderdeel, waarin docenten en studenten hun overige talenten inzetten. Docenten voeren bijvoorbeeld een act of muziekstuk op, net als de studievereniging (Usocia) en andere studenten. Het evenement wordt afgesloten met een gezamenlijke pizzamaaltijd, wat bijdraagt aan een informele en gezellige sfeer.
Toepassing en belangrijkste principes
Het Plug & Play-evenement wordt georganiseerd in samenwerking met de bachelor directeur en het jaarlijkse MT onderwijs studentlid. De promotie en werving wordt uitgevoerd door studenten van de studievereniging. Het evenement trekt gemiddeld 50 deelnemers. Bij Sociologie vindt de Plug & Play halverwege maart plaats, waarbij het eerste halfjaar van de opleiding als input dient voor de Plug.
Tips voor succes
Het is van belang om een gecombineerd inhoudelijk en ontspannend deel te hebben voor een goede balans. Daarbij is het creëren van een informele sfeer waarin studenten en docenten elkaar beter leren kennen van groot belang. Hoewel het evenement succesvol is in het versterken van de band tussen studenten en docenten, trekt het voornamelijk al gemotiveerde studenten die al betrokken zijn bij de opleiding. Dit betekent dat de aanwezige groep niet altijd representatief is voor de gehele opleiding. Tot slot wordt er tijdens de Plug & Play aandacht besteedt aan waar studenten terecht kunnen met vragen of problemen, door bijvoorbeeld een document met tips uit te delen.
Plug & Play biedt docenten waardevolle inzichten in wat er speelt bij studenten en draagt bij aan een hechtere onderwijscommunity.
Meer info? Neem contact op met: Pim Sangers – Universiteit Utrecht
Wat is een zelfsturende studentenpool?
Bij de faculteit Diergeneeskunde is er een zelfsturende studentenpool opgezet. Bij dit initiatief maken 35-45 studentassistenten deel uit van een pool, van waaruit studenten flexibel ingezet kunnen worden voor diverse onderwijstaken en projecten. Op deze manier zijn studenten actief betrokken bij onderwijsontwikkelingen van de opleiding Diergeneeskunde.
De studentenpool richt zich op verschillende onderwijs gerelateerde thema’s, zoals blended-learning, activerend leren, kleinschalig onderwijs en de algemene kwaliteit van onderwijs. Studenten richten zich bijvoorbeeld op het ontwikkelen van onderwijsmateriaal, het begeleiden van werkgroepen of practica (onder supervisie van een docent) en fungeren als acteurs in casuïstiek-onderwijs. De studenten uit de pool assisteren ook bij het aanleren van klinische vaardigheden aan studenten.
De studenten in de pool werken zelfstandig aan bovenstaande taken, onder supervisie van een docent. Binnen de pool heeft één student de rol van studentcoördinator (met daarbij een vaste aanstelling aan de UU). Regelmatig stemt de studentcoördinator af met docenten en het hoofd van het Onderwijscentrum Diergeneeskunde om de kwaliteit en uitgangspunten van de studentenpool te bewaken, en fungeert zo als een brugfunctie tussen de studenten en de faculteit. Dit verbetert de samenwerking en communicatie.
Toepassingen en belangrijkste principes
De studentenpool betrekt studenten op een duurzame manier bij hun eigen opleiding: Ze nemen voor langere tijd plaats in de pool en zijn zo langdurig betrokken bij onderwijsprojecten en de uitvoering van onderwijs. Hierdoor zorgt de studentenpool niet alleen voor incidentele inzetting van studenten, maar voor een structurele inzet. De impact van de studentenpool is daardoor langdurig en omvangrijk: Het verlicht de werklast van docenten en medewerkers binnen de organisatie, en studenten leren (auto)didactische vaardigheden, leveren een waardevolle bijdrage aan het onderwijs en zijn onderdeel van de onderwijs-community.
Meer info? Neem contact op met: Dr. T.B.B. (Tobias) Boerboom – Universiteit Utrecht
Scroll below for English
Wat zijn de Life Sciences Representatives (LSR)?
De Graduate School of Life Sciences (GSLS) heeft een aanvullend platform opgericht: de Life Sciences Representatives (LSR). Dit initiatief richt zich specifiek op de rechten, wensen en het welzijn van masterstudenten. De LSR bestaat uit studentleden die een brug slaan tussen studenten, de Educational Committee en de directie. Zij zijn verantwoordelijk voor het monitoren van studentenwelzijn en het agenderen van feedback over de opleidingen. Daarnaast faciliteren ze communicatie tussen studenten en beleidsorganen, en rekruteren ze nieuwe leden voor de LSR. De LSR neemt ook deel aan projecten die bijdragen aan de ontwikkeling van studenten en opleidingen. Voorbeelden hiervan zijn een Buddy-programma, de PIE-cursus (Professional Identity Education) en de SEED-tool (Supervisor Expectations & Evaluation Dialogue) die studenten helpt met het voeren van gesprekken met hun stagebegeleider. Door deze activiteiten zorgt de LSR voor een platform waar studentfeedback wordt gehoord en omgezet wordt in concrete initiatieven die een blijvende impact hebben op de opleidingen.
Toepassing en uitdagingen
De LSR functioneert op vrijwillige basis. Enerzijds is dit waardevol, omdat het echt gemotiveerde studenten trekt, maar anderzijds is het ook een uitdaging. Het gebrek aan een persoonlijke vergoeding volgens UU-reglementen zorgt voor minder aanmeldingen, wat de continuïteit van de LSR kan belemmeren. Ondanks interessante initiatieven kan het moeilijk zijn om voldoende studenten te betrekken, waardoor sommige projecten niet doorgaan en kritische feedback van studenten niet verwerkt kan worden. De GSLS steunt wel de LSR wel financieel voor specifieke projecten.
Meer info: Life Sciences Representatives – Graduate School of Life Sciences – Students UU
Of neem contact op met: lsr@uu.nl
English version
What are the Life Sciences Representatives (LSR)?
The Graduate School of Life Sciences (GSLS) has established an additional platform: the Life Sciences Representatives (LSR). This initiative focuses on the rights, wishes and wellbeing of the master’s students. The LSR consists of student members who serve as a bridge between students, the Educational Committee and the management board. They are responsible for monitoring student wellbeing and bring attention to feedback from students on the master programmes. In addition, they facilitate communication between students and policy officers and recruit new members for the LSR themselves. The LSR also participates in projects that contribute to the development of the master programmes, for example via the Buddy programme, the Professional Identity Education (PIE) course and the Supervisor Expectations & Evaluation Dialogue (SEED) tool. The SEED-tool helps students to prepare and hold conversations with their internship supervisor. Through all of the aforementioned activities, the LSR provides a platform where student feedback is heard and converted into concrete initiatives that have a long-lasting impact on the master programmes.
Application and challenges
The LSR operates on a voluntary basis. Therefore, the LSR attracts truly motivated students. On the other hand, due to the lack of compensation for student representation (according to UU-regulations) it can be difficult to recruit students. This can hinder the continuity of the LSR. Despite interesting initiatives and activities, it can be difficult to get enough students involved, so sometimes projects cannot be continued and critical student feedback cannot be incorporated. The GSLS does support the LSR financially for specific projects.
More info: Life Sciences Representatives – Graduate School of Life Sciences – Students UU
Or get in touch with: lsr@uu.nl
Misschien vind je dit ook interessant:
Co-creatie en docent-student partnerschap
Motivatie bij studenten, wat vinden studenten zelf?
Visie CAT – Studentbetrokkenheid_def
PPT-slides workshop studentbetrokkenheid tijdens Teaching and Learning Inspiration Days 2025: Studentbetrokkenheid_TLID_30012025